Ахуыргæндты æмæ иртасæн куыст чи кæны, уыцы адæмæн Цæгат Ирыстоны æххуыс кæнынц. Уæлдайдæр та æрыгон фæлтæрæн. Æвзонг иртасджытæн республикæйы кусын райдыдта Кванториум. Ис дзы, царды мидæг æнтыстджынæй йæ хъуыдытæ чи сæххæст кодта, ахæм фæсивæд дæр. Абоны онг Уæрæсейы Наукæты Академийы бæрны ис 550 уагдоны. Се `хсæн – Дзæуджыхъæуы наукон центры геофизикон институт. Цæуыл дзы кусынц, уый тыххæй бæлвырдæй нæ дарддæры æрмæджы.
Сыгъдæг æндоны 400 килограммы уыцы-иу цæфæй зæххыл ныццæвынц цалдæр метры бæрзæндæй. Цæф расайы стыр уылæнтæ. Уыцы-иу рæстæг сæ ацахсынц геофизикæйы ахуыргæндты техникон фæрæзтæ. Афтæмæй базонынц зæххы уæлцъары сконд. Рабæрæг вæййы, хæдзар ыл самайæн ис ацы фæзыл æви нæ, уый. Ахуыргæндты хъуыдымæ гæсгæ, уый ахсджиаг у фидæны бæстыхæйтты сейсмикон фидардзинадæн. Ныртæккæ уал сæ приборæн аразынц иртæстытæ.
Ахæм быдырон куыстыты фæстæ иртæстытæ дарддæр ахæццæ вæййынц республикæйы геофизикон институты. Цы информаци æрæмбырд кæнынц, уыдоныл бæстонæй бакусынц. Фæлæ институты директор Владислав Заалишвили куыд зæгъы. афтæмæй уæлдай тыхтæ саразынц æндæр проектмæ. Абоны онг сæ цæстытæ нæ исынц Хъолайы цъитийæ.
Дзæуджыхъæуы геофизикон институты директор Владислав Заалишвили: «Стыр зындзинæдтимæ нæ къухы бафтыд æмбæлгæ кусæнгæрзтæ райсын. Сæвæрдтам сæ цъитийы хæдрæбын, 50 метры æддæдæр. Нæ цæст æм дарæм, цы уавæры ис, уымæ. Нырма къуырф у, цалынмæ нæ сырæза. уæдмæ йын æркæлынæй тас нæу. Уыйфæстæ байдзаг уыдзæн алыхуызон хæххон æрмæджытæй».
17 азы размæ уыцы цъити йæ разæй рахаста Гæналдоны ком, 200 километры сахатмæ цæугæйæ. Æрдзон фыдбылызы тыххæй фæмард сты, кæнæ та æбæрæгæй фесæфтысты 125 адæймаджы. Ахуыргæндты хъуыдымæ гæсгæ, цъитийы рæзт бауромæн нæй. Уæдæ йæ æндæр ранмæ дæр ничи айсдзæн. Хъæуы йын æрмæст йе змæлдмæ кæсын, йæхи куыд дары, уый иртасын.
Владислав Заалишвили: «Хъолайы цъити нырма тæссаг нæу, йæ асмæ гæсгæ йын æркæлынæй тæссаг нæма у. Уыдис нæм, срæмудзæм æй, зæгъгæ, чи дзырдта, ахæмтæ дæр. Фæлæ уæд æнæ сыгъдæг донæй кæй аззайдзыстæм, ууыл ничи хъуды кæны. Нæ республикæйы стырдæр хорзæх уый у, æмæ йын хъуамæ нæхæдæг йæ хурхыл бахæцæм?»
Цъитиимæ баст сейсмикон миниуджытæ чи бæрæг кæны, уыцы аппаратурæ æвæрд ис æртæ раны. ДЗæуджыхъæуы, Сæнайы хохыл æмæ Хъæрмæдоны. Фæлæ иууыл бæлвырд иртæстытæн уый фаг нæу. Цъити, раджы уа æви æрæджы, ногæй ратондзæн. Ахсджиагдæр хæс у уыцы хъуыддаг рагацау базонын. Институты сæ зæрдæ дарынц республикæйы æххуысыл. Рæстæг нырма ис. Уæвгæ бирæ нал. Æрдзон фыдбылыз цы æвирхъау фæстиуджытæ расайдта, уый хынцгæйæ.
Владислав Заалишвили: «Дæс-фынддæс азы ма нæ къухы ис, цалынмæ цъити рæза, уæдмæ. Æрмæст нæм фæкæсын хъæуы. Иу милуан сомы хицау ма стæм, афтæмæй ма нæ антеннæтæ балхæнын хъæуы».
Æнæмæнг, ахæм вазыгджын иртæстыты фæндагыл ахуыргæндтæ стыр фæндагыл ацыдысты. Сæ фарсмæ-иу балæууыдысты бахъуаджы сахат. Æххуысгæнджыты `хсæн – Битарты Вячеслав дæр. Æрвылаз институты хуыздæр проекттæн радих кæнынц фæйнæ 110 мин сомы. 50 мин сомы та – йæ тыхтæ зонадмæ нырма ныр чи сарæзта, уыцы ахуырдзаутæн.
Цæмæй æнтыстджынæй кусой, уый тыххæй æрыгон ахуыргæндтæн араздзысты алы мадзæлттæ дæр. Дæнцæгæн уал æрхæссæн ис, æрæджы нæм цы Кванториум байгом ис, уый. Ныридæгæн æм цæуынц дæсгай æвзонг иртасджытæ. Кæнынц фыццаг къахдзæфтæ.
