Уæрæсейы президент Владимир Путин абон фæсидт Федералон æмбырды уæнгтæм, йе `рвылазон ныстуанимæ. Йæ раныхас райдыдта дунейы æмæ нæ бæстæйы цы ног низ апарахат, уымæй. Пандемийæ нæ бæстæйы цæрджыты цардмæ бахаста ивддзинадтæ. Фæнысан кодта медицинон кусджыты фыдæбон. Æнæниздзинад хъахъхъæнынад, социалон политикæ, экономикæйы уавæр, бæстæйы æддаг политикæ æмæ æдасдзинады фарста.
Сахат æмæ ‘рдæг нæ бæстæйы ахсджиагдæр къабæзты фӕдыл ныстуан. Абон Владимир Путин 17-æм хатт фæсидт Федералон Æмбырды уæнгтæм. Йæ раныхас райдыдта, дуне æмæ нæ бæстæйы цы ног низ апарахат, уымæй. Пандемийæ нæ бæстæйы цæрджыты цардмæ бахаста ивддзинадтæ.
Президенты ныхæстæм гæсгæ, иумæ бацархайгæйæ низыл фæтых кæнӕн ис. Уый тыххæй та хъæуы специалистты амынддзинæдтæ кæронмæ æххæст кæнын. Æнæмæнг хъуыддаг – коронавирусы ныхмæ прививкæ скæнын. Вакцинаци у барвæндон хъуыддаг. Уый скӕнгæйæ, фæззæгмæ ӕппӕт цæрджытæм, гæнæн ис, ӕмӕ сæвзæра «коллективон иммунитет».
Æнæниздзинад хъахъхъæныны къабазыл дзургæйæ, Владимир Путин бахæс кодта нæ бæстæйы хицауадæн диспансеризацийы райрæзтыл æмæ профилактикон æркæстыты программæтыл бакусын. Пандемийæйы аххосæй медицинон уагдæтты æндæр низтимæ пациентты истой къуылымпытимæ. Цæмæй ацы куыст кæронмæ къæхтыл слæууа, уый тыххæй бахæс кодта бакусын 1 июлы онг.
Цæмæй цæрджытæ се `нæниздзинад санаторитӕ æмæ курортты фæхуыздæр кæной, уый тыххæй Президент бахæс кодта, туристон балцӕн цы 20 % раздахынц фæстæмæ, уыцы программæ ацы азы кæронмæ адæргъвæтин кæнын. Уыимæ ма ноджы иу уæлæмхасæн хъуыддаг: сывæллонæн лагермæ цы путевкæ балхæнынц, уыцы аргъæй æрдæг фæстæмæ раттын. Ныхас ма цыд демографийыл дæр.
Расидты ахсджиагдæр ныстуан æрыгон æмæ сывæллонджын бинонтæй царды зын уавæрты чи бахауд, уыдонæн æххуыс. 1 июлæй фæстæмæ 8 азæй 16 азы онг сывæллæттæй æххæст бинонты чи нæ хъомыл кæны, уыдонæн æрвылмæй фиддзысты 5 мин 650 сомы. Уыимæ ма президент фæнысан кодта, æнхъæлцау сылгоймæгтæй царды зын уавæрты чи бахауд, уыдонæн æххуыс дæр. Снысан сын кæндзысты æрвылмæйон фиддон 6 мин 350 сомы. Уыимæ ма Владимир Путин куыд фехъусын кодта, афтӕмæй, скъоладзаутæ цы бинонты хъомыл кæны, уыдон иу хатт райсдзысты фæйнæ 10 мин сомы. Се ‘хсæн фидæны фыццагкъласонтæ дæр
Нæ бæстæйы президент ма фæнысан кодта ахуырады фарстатæ дæр. Уæрæсейы уæлдæр ахуыргæнæндæтты хæстæгдæр дыууæ азы байгом кæндзысты 45 мин бюджетон бынаты. Сæ 70% проценты ратдзысты регионтæн. Фидæны аз ма фæнд кæнынц 1 мин 300 ног скъолайы байгом кæнын. Ацы азæй фæстæмæ 100 уæлдæр ахуыргæнæндонæй фылдæр исдзысты гранттæ 100 мин сомы бæрц. Сæ фæрцы гом кæндзысты технопарктæ, сног кæндзысты ахуырадон-лабораторон базæтæ. Æххуыс æмбæлдзæн паддзахадон уæлдæр ахуыргæнæндæттæн се ‘ппæтæн дæр.
Ныстуаны нысангонд æрцыдысты экологийы фарстатæ дæр. Владимир Путин бабар химион хауæццæгтæ аиуварс кæныны фарстайыл ногæй бакусын. Уый тыххæй та араздзысты мониторинг æмæ фарстамæ здахдзысты сæрмгаонд цæстдард.
Президент фæнысан кодта, бæстæйы райрæзтыл дзурӕн ис, регионтæ куы рæзой, æрмæстдæр уæд. Уымӕ гӕсгӕ регионты сæргълæуджыты куыст у ахадгæ æмæ ахсджиаг. Владимир Путин Хицауадæн бахæс кодта, цæмæй регионалон æмæ муниципалон финансты уавæр хъæддыхдæр кæной. Уый хорзырдæм сахаддзæн регионты райрæзтыл. Сæрды ацы фарстайыл лæмбынæгдæр æрныхас кæндзысты Паддзахадон Советы æмбырды.
Президент рахаста уынаффæ, 2029 азмæ аивын регионты бюджетон кредиттӕ исыны фадæттæ. Ныхас цæуы, фарон пандемийæйы рæстæг цы кредиттæ ист æрцыдысты, уыдоныл. Бæстæйы разамонæг рахаста уынаффæ саразын ног инфраструктурæйы кредиттæ. Райсæн сæ уыдзæн 15 азмæ. 3% -æй.
Сæйрагдæ фарстаты ‘хсæн – туризм. Владимир Путин фæнысан кодта, уавæр куыд амона, афтæ Уæрæсемæ ногæй райдайдзысты уадзын туристты. Президент фæсидт, электрон визæтæ райсыны хъуыддаг фенцондæр кæнынмӕ. Цæмæй цæттæгонд æрцæуа цыппар боны æмгъуыдмæ. Ацы къабаз æнтыстджынæй рæзы. Архайынц ног проектты райрæзтыл. Уый тыххæй та Уæрæсейы байгом кæндзысты, туризмы бизнесæн льготæйы хуызы кредитты ног программæтæ.
Бæстæйы хицауады сæйраг хæс – цæрджыты царды хъæрзхъæддзинад фæхуыздæр кæнын. Аиуварсгæнинаг фарстатæ нырма бирæ ис. Сæ аиуварс кæныны пълан нысангонд æрцыд. Дарддæр æрмæстдæр иумæйаг æмæ пайда куыст кæнын.
