Цы сусæг кæныс

Адæймаджы нæ алчидæр алыхуызонæй бахъуыды кæны. Цæмæй нæ сæ сурæт ма рох кæна, уымæн дæр ис алыхуызон гæнæнтæ. Хуызистытæ, нывтæ. Фæлæ ма ис иу, се ппæты дæр дисы чи æфтауы, ахæм. Портретон куклатæ. Раст зæгъгæйæ сыл цал хатты сæмбæлын, уал хатты мæ дисæн кæрон нæ вæййы. Куыд ис æрмæджыты уд бауадзæн?
Цавæр зæрдæйы хицау хъуамæ уай, цæмæй дæ конд кукла суа уарзон æмæ удæнцой хæсса. Цæмæй иунæг бакастæй æрхъуыды кæнай дæ хиуæтты æмæ уарзон адæмы.
Æмæ та цæуыл ахъуыды кодтон. Цымæ ахæм куклатæ чи кæны, уый йæхæдæг цавæр адæймаг у? Цæуыл фæхъуыды кæны? Цы æмæ кæй уарзы. Цæй уæдæ йын йæхи бафæрсдзынæн…Чи у? Сызгъæрин къухты æмæ рæсугъд уды хицау – Таутиаты Азæ.

Мæ абоны уазæджы ном æгас Уæрæсейыл иу бонмæ айхъуыст. «Юрмала» æмæ «Ялта»-йы конкурсты йын саккаг кодтой аивадуарзджыты сæрмагонд приз æмæ уæдæй абонмæ йе сфæлдыстадæй циндзиндад хæссы зарæг чи уарзы, уыдонæн. Хъæлдзæг лæппу йæхи тынг бауарзын кодта. Йæ хъæлæс та йын чи айхъусы, уый, æнæмæнг, æрлæудзæн æмæ йæм æхсызгонæй хъусдзæн.

Æхсызгонæй йæм æнхъæлмæ кастыстæм мах дæр æмæ, табуафси, ног фембæлд. Ацы хатт нæ уазæг – Цæрикъаты Феликс.

Мӕ абоны уазӕджы чи зоны, уыдон иууылдӕр сты иузӕрдион – уӕздан, йӕ ныхасӕн хицау ӕмӕ ӕргом адӕймаг у. Ныры дуджы та ма дисы уый ӕфтауы ӕмӕ бӕрнон бынӕтты фӕкусгӕйӕ, никӕй зӕрдӕхудты бацыд. Йӕ цӕсгом нӕ фӕчъизи кодта. Адӕмы хсӕн ахӕм ном кӕмӕн ис, уыимӕ фембӕлын та цымыдисаг куыд нӕ у. Чи у? Хидирты Батрадз.

Нæ абоны уазæджы республикæйы иууылдæр зонынц. Йæ ном айхъуыст Уæрæсейы æмæ дунейы фтизиатрты `хсæн. Стæй æрмæст хорз дохтыр уæвыны тыххæй нæ. Цæстуарзон адæймаг дæр ма у. Йемæ чи фембæлы, уыдон æнæбафиппайгæ нæ фæвæййынц – æххуыс кæй бахъæуы, уымæн æй, æнæмæнг, нæ бавгъау кæны. Ссары, саразы, æрхъуыды кæны… Ахæм адæмуарзондзинад у хорз дохтыры миниуджытæй иу. Цавæр миниуджытæ ма йæм ис, йæ зæрдæйы арфы цавæр хъуыдытæ ис, уый мæ фæндид базонын. Нæ уазæг у Малиты Батырбег.

Ахуыргӕнджыты, фысджыты æмæ поэтты, артистты хсæн мæ абоны уазæджы ном куы айхъуысы, уæд сæ алчидæр фæлмæнæй мидбылты бахуды. Афтæ арæх нæ вæййы. Фæлæ адæймаг сыгъдæгзæрдæ æмæ цæстуарзон куы уа, иннæтæн æй исты хорздзинад скæнын куы фæнда, уæд уый алкæй зæрдæ дæр балхæндзæн. Чи у абон мæ уазæг? Хабæты Риммæ.

Мæ абоны уазæгыл адæм сæ цæст æрыгон чызг ма куы уыд, уæд æрæвæрдтой. Азтæ куыд цыдысты, афтæ йæ тæмæнтæкалгæ рæсугъддзинад æмæ сценикон дæсныйад æлхæдтой аивадуарзджыты зæрдæтæ. Афтæ ныр бирæ азты. Лæггад кæны театрæн æмæ рæвдауы аивадуарзджыты.
Фæстаг азты та ма йæ æгæрон уарзæгой зæрдæйы хъарм æмæ йæ дæсныйады сусæгдзинæдтæ рæдауæй æргом кæны сывæллæттæн. Йæ цардвæндаг мæм цымыдисаг кæсы. Мах æй бирæ рольты федтам. Алыхуызон сурæтты. Фæлæ йæ зæрдæйы цавæр хъуыдытæ ис, иунæгæй куы аззайы, уæд цæуыл фæхъуыды кæны, цæмæ бæллы? Уымæй йын йæхи бафæрсæм. Кæй кой кæнын? Рæсугъд адæймаг – Персаты Тамарæйы.

Хетæгкаты Къостайы ном ирон адæмæн се ппæтæндæр зонгæ æмæ уарзон у куы зæгъон, уæд, æвæццæгæнæн, нæ фæрæдийдзынæн. Иу фæлтæрæй иннæ фæлтæрмæ Къостайы цардвæндаг æмæ сфæлдыстад алкæмæдæр цымыдисаг кæсынц. Йæ ном ын рох кæнын нæ уадзынц аивады кусджытæ дæр. Се хсæн мæ абоны уазæг дæр. Кæд нырма æрыгон у, уæддæр æй адæм сæ зæрдæтæм айстой. Уæлдайдæр та Къостайы роль куы ахъазыд, уæд.

Нæ уазæгæн кæд йæ репертуар нырма егъау нæу, уæддæр цыфæнды зарæг нæ акæндзæн. Йæ зæрдæйы рæбыны цы æнкъарæнтæ ис, æрмæст уыдонмæ гæсгæ.

Нæлгоймæгтæн ацы фарстатæ, æвæццæгæн, ахсджиаг сты. Мæ абоны уазæг йæ амонд раджы ссардта.

Канд республикæйы нæ, фæлæ Уæрæсейы æмæ фæсарæнты дæр. Аивадуарзджытæ йæ йæ хълæлæсæй уайтагъд дæр базонынц æмæ сæ уæд бауромæн нал вæййы. Цингæнгæйæ æрбадынц телевизоры цур æмæ радон хатт байхъусынц йæ зарджытæм.